De uitdagingen en werkwijze van docententeams vragen om een aanpak waarbij docenten als team opereren en de drijvende kracht zijn achter verandering. Speciaal voor deze docententeams heeft Nehem de TOP-methode ontwikkeld. TOP staat voor ‘Team Ontwikkeling Professionaliteit’ en is een handige methodiek die de professionalisering van een team structureel aanpakt. U leest er alles over in dit artikel.
Wat kenmerkt de TOP-methode?
De TOP-methode heeft een aantal specifieke kenmerken. Deze zijn de volgende:
- bottom-up benadering: het team is het uitgangspunt van het professionaliseringstraject
- eigenaarschap: het team is de eigenaar van het professionaliseringstraject
- praktische benadering: met een stappenplan werkt het team toe naar verbeterde professionaliteit
- omgeving: de omgeving van het team wordt nauw bij het professionaliseringstraject betrokken.
Welke fases heeft de TOP-methode?
De TOP-methode kent een aantal fases. Belangrijk hierbij is welke stappen het team zelf zet en welke ondersteuning Nehem hierbij biedt:
- intake: bespreken en vaststellen van de visie van de school en het team, het schoolplan en het wettelijk kader. Nehem interviewt de directie en doet bureauonderzoek.
- inventarisatie van de professionaliseringsbehoefte: in kaart brengen welke kennis, vaardigheden en middelen nodig zijn voor kwalitatief goed onderwijs; Nehem gaat in gesprek met docenten, leerlingen en de omgeving (bijvoorbeeld vervolgopleidingen, leerwerkbedrijven of andere scholen) en belicht de behoeften van alle kanten.
- verdieping: individuele behoeften binnen het team worden gekoppeld aan de behoeften van het team als geheel; de adviseurs van Nehem voeren individuele gesprekken met docenten.
- actieplan opstellen: op basis van de intake, inventarisatie en verdieping stelt het team, met behulp van de adviseurs van Nehem, het actieplan op.
- aan de slag met het actieplan: het actieplan wordt uitgevoerd; de school zorgt ervoor dat er tijd en middelen zijn voor de docenten om de activiteiten te kunnen uitvoeren.
- blijvende verandering: Plan-Do-Check-Act (PDCA) en bijstellen actieplan; het team evalueert op regelmatige basis het actieplan en de uitvoering ervan en stelt dit bij als dat nodig is.
TOP in de praktijk bij Motion Beweeg College en ONC Clauslaan
De twee Zoetermeerse scholen Motion Beweeg College en ONC Clauslaan werken vanuit het subsidieprogramma Sterk Techniekonderwijs (STO) aan de professionalisering van hun techniekdocenten. De snelle veranderingen op het gebied van techniek en technologie enerzijds en het tekort aan technisch docenten anderzijds maken dat professionalisering de topprioriteit is voor deze scholen.
Door middel van werksessies met docenten, gesprekken met leerlingen en interviews met leerwerkbedrijven en andere (v)mbo-scholen ontstaat er een compleet beeld van de professionaliseringsbehoefte van de docententeams. Verschillende thema’s komen voorbij zoals het onderwijsaanbod, samenwerking en pedagogische en didactische ontwikkeling. De docententeams zijn aan de slag gegaan met de aanbevelingen uit het actieplan en hebben de belangrijkste eerste stap gezet: van het weten dat er ‘iets’ moet gebeuren, naar weten wat er ‘precies’ moet gebeuren en dat vervolgens daadwerkelijk uitvoeren.
Ook bij u op school?
Professionalisering is bij veel scholen een belangrijk thema, bijvoorbeeld binnen de activiteiten van Sterk Techniekonderwijs. Het is alleen soms lastig te weten waar u moet beginnen. De adviseurs van Nehem denken graag met u mee. Neem vrijblijvend contact op voor meer uitleg over de TOP-methode en hoe u deze kunt inzetten op uw school.