Het nieuwe ESF-programma (Europees Sociaal Fonds) voor 2021-2027, het ESF+, begint steeds vastere vorm aan te nemen. Het programma is volledig gericht op mensen met een slechte arbeidsmarktpositie, nu en in de toekomst. Daar vallen in het nieuwe programma ook werkenden onder.
Zoeken en aanpassen
De problematiek waarop ESF+ zich met de keuze voor specifieke doelgroepen toespitst, kan in twee woorden worden samengevat: zoeken en aanpassen. Zoeken heeft betrekking op eenieder die op zoek is naar werk, en daarbij hinder ondervindt van de eigen achterstandspositie. Zonder volledig te zijn, kan het hierbij gaan om
- statushouders en Nederlanders met een niet-westerse migratieachtergrond
- mensen die langdurig (langer dan een jaar) in de bijstand zitten
- mensen met een arbeidsbeperking
- oudere werkzoekenden (45+)
- kwetsbare jongeren (ex praktijk- en voortgezet speciaal onderwijs, entreeonderwijs (MBO-1) en inactieven)
- (ex-)gedetineerden.
Het woord ‘aanpassen’ heeft betrekking op een voor het regionale ESF-programma geheel nieuwe doelgroep, namelijk werkenden met een kwetsbare arbeidsmarktpositie. Deze groep kan met name hinder ondervinden van een veranderende arbeidsmarkt waardoor bijvoorbeeld bepaalde taken verdwijnen en nieuwe skills noodzakelijk worden. Zij zullen alleen door aanpassing duurzaam aan het werk kunnen blijven.
Welke rol speelt het ESF+?
Het ESF+ is een verzameling van verschillende Europese fondsen op het gebied van de arbeidsmarkt. Deze zomer hebben de regeringsleiders overeenstemming bereikt over de Europese budgetten voor de periode 2021-2027. De onderhandelingen met het Europees parlement lopen nog, maar voor Nederland is de verwachting dat het ESF+ budget vergelijkbaar zal zijn met het huidige ESF-budget (507 miljoen euro over de periode 2014-2020).
Waar het huidige programma een combinatie is van acties voor specifieke doelgroepen en gericht op specifieke beleidsdoelstellingen (mensen langer en productief aan het werk houden – ‘duurzame inzetbaarheid’), gaat het nieuwe ESF+ rechter op het doel af door simpelweg in te zetten op het aan het werk krijgen van mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt en daardoor het vervullen van zoveel mogelijk vacatures. Met het oog op arbeidsmarkttekorten in belangrijke sectoren en ondanks de coronacrisis (die overigens tijdens de vorming van het nieuwe ESF+ niet kon worden voorzien) een gelukkige keuze.
Regierol voor de arbeidsmarktregio
Een ander en belangrijker verschil tussen het nieuwe en het huidige ESF-programma is dat de arbeidsmarktregio’s veel nadrukkelijker aan het stuur zullen zitten. De arbeidsmarktproblematiek speelt zich af in de regio’s, dus ook de oplossingen moeten daar worden gevonden, is het uitgangspunt. De 35 arbeidsmarktregio’s zullen daarom moeten starten met een grondige analyse van hun regionale arbeidsmarkt: welke economische ontwikkelingen en transities vinden er plaats, hoe groot is het onbenut arbeidspotentieel, de samenstelling van kwetsbare doelgroepen, de sectoren die veel werkgelegenheid bieden, enzovoort.
Op basis daarvan kan vervolgens de vertaling worden gemaakt naar een uitvoeringsprogramma waarmee de arbeidsmarktregio de eerste vijf jaar van de ESF+ programmaperiode uit de voeten moet kunnen. Op basis van tussentijdse evaluaties wordt samen met de uitvoeringsinstantie van SZW bepaald hoe de laatste twee programmajaren in de regio worden ingevuld.
Voorbereiding op de nieuwe programmaperiode
Hoe nu verder? Terwijl in Brussel nog druk wordt onderhandeld over het definitieve ESF+ budget treffen de 35 arbeidsmarktregio’s de nodige voorbereidingen. Samenwerking met sociale partners en gemeenten vormt daarbij een goede basis. Maar een goede analyse en een goed onderbouwd projectplan zijn het werkelijke fundament van succesvol regionaal arbeidsmarktbeleid. Een beleid waarmee de regio het zoals aangegeven de gehele ESF+ programmaperiode moet doen.
Alle reden dus voor een gedegen aanpak, waarbij de arbeidsmarktregio natuurlijk altijd een beroep kan doen op specifieke expertise, bijvoorbeeld voor onderzoek en analyse, de aanvraag, projectadministratie, enzovoort. En aansluiting kan zoeken bij de talloze netwerken die uiteindelijk ook onderdeel moeten gaan uitmaken van de plannen en projecten. Meer dan genoeg uitdagingen dus voor de komende drie maanden, is onze inschatting.
Meer weten over ESF+?
Op basis van een sterk track record, opgedaan tijdens de vorige ESF-programma’s, leggen onze arbeids- en ESF-deskundigen, samen met de experts van Ecorys, Proof Adviseurs en ffiqs, de laatste hand aan een gezamenlijke ESF+ propositie. Doel van deze propositie is de arbeidsmarktregio’s niet alleen te ontzorgen op het gebied van onderzoek, projectopzet, aanvraag en administratie, maar hen ook toegang te verschaffen tot zeer relevante netwerken. Wilt u meer weten of eens vrijblijvend van gedachten wisselen? Bel 088-838 13 81 of stuur een bericht: